تخت‌جمشيد در ميان ١٢ شهر شگفت‌انگيز جهان

تخت‌جمشيد در ميان ١٢ شهر شگفت‌انگيز جهان

خبرنگار امرداد - آفتاب یزدانی :

مجله‌ي بین‌المللی «National Geographic» از نامورترين نشریه‌های جهان است که از 125 سال پیش تاکنون نوشتارهايي درباره‌ي جغرافیا و علوم طبیعی جهان چاپ کرده است. این مجله به تازگی نوشتاري از 12 شهر باستانی و شگفت‌انگیز جهان به چاپ رسانده که پارسه یا تخت‌جمشید در آن جاي دارد. تخت‌جمشيد به عنوان یکي از شهرهای شگفت‌انگیز جهان باستان گزينش شده است. به گزارش «دادنا»، یکی از ويژگي‌‌هاي این نشریه بهره‌گيري از دانشمندان دانش جغرافیا برای تهیه‌ي گزارش‌ها و بهره‌گيري از عکاس‌های حرفه‌ای آرشیوی ویژه‌ي خود است. با هم نگاهي بر شهرهای شگفت‌انگیز جهان باستان می‌اندازیم:   1- تخت جمشید؛ ایران شهر باستانی تخت‌جمشید یکی از چهار پایتخت شاهنشاهي سرزمینی بود که به «ایران» نامور است. کار ساخت آن، ٢٥٣١ سال پيش(در سال 520 پيش از میلاد) آغاز و به نمادی از ثروت، شكوه و بزرگی شاهنشاهي ایران باستان تبدیل شد. معماری شكوهمند این شهر باستانی زبانزد رخدادنگاران جهان است. در ساخت آن نقره و طلا نیز به كار برده‌بوده‌اند. در گوشه و کنار تخت‌جمشید حجاری‌های پیکره‌های انسانی به چشم می‌خورد. ساخت تخت‌جمشید در زمان شکوفایی شاهنشاهي هخامنشی و به فرمان داریوش بزرگ آغاز شد. این شاهنشاهي از 550 تا 330 پیش از میلاد بر اين سرزمين شهرياري کرد تا این‌که با يورش اسکندر گجستك از هم فرو پاشید. 2- پترا؛اردن با نگاه ژرف به عکس و سنجش كسي که در دهانه‌ي اين سازه‌ي بزرگ ایستاده، می‌توان به بزرگي و گستردگي این شهر باستانی پی برد. این شهر سالیان سال زیر شن‌های صحرا پنهان شده بود. زمان ساخت آن به سده‌ي دوم میلادی بازمي‌گردد. پترا به دست مردمان «انباط» ساخته شده است. پترا امروزه یکی از جاهاي گردشگری اردن است. 3- ماچو پیچو؛ پرو از زمان پيدا شدن شهر «ماچو پیچو»، یکصد سال می‌گذرد اما تاکنون باستان‌شناسان نتواسته‌اند دريابند که کاربرد این شهر باستانی چه بوده است. اين شهر از آن سلسله‌ي «اینکاها» بوده است. اینکاها دارای سامانه‌ي ويژه‌اي از نگارش بوده‌اند اما هیچ نوشته‌اي از آن‌ها به‌جای نمانده است. این شهر در دو هزار و 500 متری از سطح دریا ساخته شده و از آن به‌ عنوان «شهر گمشده‌ي اینکاها» یاد می‌شود. ماچو پیچو شناخته‌شده‌ترین نماد امپراتوری اینکاها است. این شهر در سال ۱۴۵۰ میلادی ساخته‌ شده و صدها سال پیش در زمان فتح اینکاها توسط اسپانیایی‌ها متروک شده‌ است. 4- پلانگ؛ مکزیک در جنوب‌‌خاوري(:شرقي) مکزیک و گواتمالا، «مایاها» دست‌به كار ساخت شهری بزرگ از سه هزار سال پیش در دل جنگل‌های استوایی شدند. فرمانروايان آن‌ها در این بخش‌ها نيايشگاه‌هاي هرمی‌شکل، قصرها، بازار و میدان‌های زیبایی ساختند. آموزش هنر و بازرگاني رونق پیدا کرد و نویسندگان با بهره‌گيري از نقش‌های نمادين، یک سامانه‌ي نوشتاری پديد آوردند. ریاضیدانان و ستاره‌شناسان مایا بسیار كارآزموده بودند. مي‌گويند كه در نيايشگاه‌هاي مایاها، انسان‌ها را برای خدای خورشید قربانی می‌کردند. 5- تروآ؛ ترکیه درباره‌ي هیچ شهری در تاریخ همچون تروا این همه افسانه و داستان‌های رازآلود نيست. هومر در نوشته‌هايش چنين آورده كه این شهر در شمال‌باختري(:غربی) ترکیه‌ي کنونی است. كاوش‌هاي باستان‌شناسی در سال 1871 ميلادي از شهری باستانی در این گستره پرده برداشت. این شهر نزديك به پنج هزار سال پیش ساخته شده ولی برخی از باستان‌شناسان شک دارند که آن‌چه اكنون به عنوان شهر تروا، پيدا شده، همان شهر باستانی تروا باشد. 6- موهنجو دارو؛ پاکستان شهر باستانی «مونجو دارو» از آن تمدن ایندوهای باستان است که تا سال 1921 میلادی ناشناخته بود، اما تحقیقات باستان‌شناسی در منطقه باعث کشف این شهر و شهر باستانی «هاراپا» شد. این شهر نزديك به چهار هزار و 500 سال پیش ساخته شده و در آن زمان منطقه‌ای بسیار حاصل‌خیر و پر‌آب بوده‌است. 7- پالمیرا؛ سوریه شهر باستانی «پالمیر» یا «تادمور» پيشينه‌اي چهار هزار ساله دارد اما اهمیت آن به سال‌های 300 پيش از میلاد بر‌می‌گردد که به عنوان قطب تجاری شناخته می‌شد و مرکزی بود برای انتقال کالاهای بازرگانی ایران باستان و شهرهای بین‌النهرین. این شهر جايگاهي استراتژیک برای رومیان داشت که توانسته بودند در سده‌هاي نخست میلادی شهر را بگيرند. اوج شکوفایی این شهر در زمان سلطنت «زنوبی» بود. 8- تانیس؛ مصر شهر باستانی «تانیس» در زمان خود یکی از بزرگ‌ترین و ثروتمندترین شهرهای جهان باستان بوده است. مرکز سلطنت «توتانخامون» پادشاه مصر و پایتخت سیاسی فراعنه بوده است. این شهر همچنان شهری استراتژیک و اقتصادی بود تا این‌که در سده‌ي ششم میلادی سیلاب دریاچه‌ای نزدیک آن، ساکنین آن را تهدید کرد. پس این شهر خالی از مردمان شد و ساکنانش شهر تنیس را در نزدیکی آن ساختند. 9-  گریت اینکلوژر؛ زیمباوه ملکه‌ي باستانی سبا، بلقیس در این شهر باستانی مستقر بوده و یکی از مهم‌ترین يافته‌هاي باستان‌شناسی در قاره‌ي آفریقا به شمار مي‌آيد. هنوز روشن نیست چه زمانی و برای چه این شهر ساخته شده اما به گمان مي‌رسد «شونا» بنیان‌گذار امپراتوری «بانتو» در سال 1250 میلادی آن را ساخته باشد. معنای این شهر «دیوار یا حصار بزرگ» است. این شهر کاربرد آیینی داشته است و شهری سپند شناخته می‌شده‌است.  10- نمرود؛ عراق این شهر به عنوان پایتخت امپراتوری آشوریان در شمال عراق بوده است. آشوریان این شهر را در سده‌ي 14 پيش از میلاد ساختند و برای هزاران سال یکی از شهرهای مهم خاورمیانه‌ي باستان شناخته می‌شد. از ارزش این شهر در سال 612 پيش از میلاد زمانی که دیگر شهر مهم آشوری‌ها به نام «نینوا» به‌دست بابلیان افتاد، كاسته شد. 11- استون هنج؛ انگلیس سده‌هاست که چرایی ساخت این شهر در جنوب انگلیس و کاربرد دقیق آن یکی از پرسش‌هاي بی‌پاسخ باستان‌شناسان است. سازندگان استون‌هنج، از سال ۳۱۰۰ پیش از میلاد، سنگ‌های این بنا را به شکل چند دایره‌ي تو در تو، کار گذاشتند. بي‌گمان از این دایره‌های سنگی برای ديدن حرکات خورشید، ماه و ستارگان که در آن زمان در آيين‌هاي مذهبی مورد پرستش قرار می‌گرفتند، بهره مي‌گرفته‌اند. سنگ‌هایی همانند آن‌چه که در این بنا به کار رفته، در جاهاي دیگر مانند کارناک فرانسه و نیوگرنج ایرلند، یافت شده‌ است. 12- میزاورد؛ آمریکا شهر باستانی میزاورد در ایالت کلرادوی آمریکا است. این شهر یکی از اندك برجاي‌مانده‌‌های ساکنین بومی سرخ‌پوست قاره‌ي آمریکا است. این شهر به دست مردم کشاورز «پیئوبلوین» در سال‌های 550 تا 1300 میلادی ساخته شده است. عكس‌ها از دادنا برگرفته از سایت امرداد